プラトーン『クリトーン』Κρίτων 日本語訳

 

 

 

 

 

プラトーンの『クリトーン』の日本語訳を書きたいと思う。岩波書店の『プラトン全集』、岡田正三『プラトン全集』、木村鷹太郎『プラトーン全集』を参照した。

 

 

Κρίτων クリトーン

 

[43α]

 

Σωκράτης
τί την ικάδε ἀφῖξαι, ὦ Κρίτων; ἢ οὐ πρῲ ἔτι ἐστίν;

 

[語釈]

τί   疑問詞。なぜ。どうして。英語のwhy。

τηνικάδε   「今時分」。アッティカ方言では、一日の時間のみに使用され、広い意味での「今頃」という意味は、Polybios以前には見受けられない。

ἀφῖξαι   到着する。来る。

ὦ   おお。(呼びかけの言葉。呼格の前に用いられる。)

Κρίτων   クリトーン。ソクラテースの友人。

;    英語の?。

ἢ   それとも。

οὐ   〜ない。

πρῲ   朝早く。早く。

ἔτι   まだ。なお。

ἐστίν   〜である。


[訳]

ソクラテース

「何故、今時分(早朝)にやって来たんだ、クリトーン。それとも、まだ、朝早くはないのか。」

Κρίτων

πάνυ μὲν οὖν.

 

[語釈]

πάνυ

μὲν

οὖν

πάνυ μὲν οὖν   プラトーンの対話において、これは、完全な肯定を表現する最も普通の用法である。

 

[訳]

クリトーン

「いや、随分早いよ。」


Σωκράτης
πηνίκα μάλιστα;

 

[語釈]

πηνίκα   いつ。

μάλιστα   大体。

 

ソクラテース

「大体いつ頃か。」

 

Κρίτων
ὄρθρος βαθύς.

 

ὄρθρος

βαθύς

 

クリトーン

「やがて夜明けだ。」


Σωκράτης
θαυμάζω ὅπως ἠθέλησέ σοι ὁ τοῦδεσμωτηρίου φύλαξ ὑπακοῦσαι.

θαυμάζω

ὅπως

ἠθέλησέ

σοι

τοῦδεσμωτηρίου

φύλαξ

ὑπακοῦσαι

 

ソクラテース

「どうして牢番が君の言う事を聞く気になったのか、不思議だ。」


Κρίτων
συνήθης ἤδη μοί ἐστιν, ὦ Σώκρατες, διὰ τὸπολλάκις δεῦρο φοιτᾶν, καί τι καὶεὐεργέτηται ὑπ᾽ ἐμοῦ.

  

クリトーン

「牢番の人は、もう僕と知り合いだからだ、ソクラテース。僕が度々ここにやって来るからだ。それに、僕は、牢番の人を親切にしている。」


Σωκράτης
ἄρτι δὲ ἥκεις ἢ πάλαι;

ἄρτι

δὲ

ἥκεις

πάλαι

 

ソクラテース

「それはともかく、君は、今来たばかりか、それとも、ずっと前からか。」

 
Κρίτων
ἐπιεικῶς πάλαι.

 

クリトーン

「ずっと前からだ。」

 

[43β]

Σωκράτης
εἶτα πῶς οὐκ εὐθὺς ἐπήγειράς με, ἀλλὰσιγῇ παρακάθησαι;γ

 

ソクラテース

「それなら、何故、僕を直ぐに起こさないで、黙って側に座っていたのか。」


Κρίτων
οὐ μὰ τὸν Δία, ὦ Σώκρατες, οὐδ᾽ ἂν αὐτὸςἤθελον ἐν τοσαύτῃ τε ἀγρυπνίᾳ καὶ λύπῃεἶναι, ἀλλὰ καὶ σοῦ πάλαι θαυμάζωαἰσθανόμενος ὡς ἡδέως καθεύδεις: καὶἐπίτηδές σε οὐκ ἤγειρον ἵνα ὡς ἥδισταδιάγῃς. καὶ πολλάκις μὲν δή σε καὶπρότερον ἐν παντὶ τῷ βίῳ ηὐδαιμόνισα τοῦτρόπου, πολὺ δὲ μάλιστα ἐν τῇ νῦνπαρεστώσῃ συμφορᾷ, ὡς ῥᾳδίως αὐτὴν καὶπρᾴως φέρεις.

 

クリトーン

ゼウスに誓って、そんな事、思いもよらないよ、ソクラテース。僕自身も、こんなに辛い不眠と苦悩とに会いたくない。それどころか、僕は、安眠しているところをみて、さっきから驚いている所だ。そうして、君になるべく快く過ごさせる為に、わざと起こさなかったのだ。全く、僕は、今迄も度々、君の生涯を通じて、君は、幸福だなと思って来たが、今度ぶつかった不運を、君が如何にも気楽に、そして、平静に耐えている所を見ると、一層、快く過ごさせようと思うのだ。

 

Σωκράτης
καὶ γὰρ ἄν, ὦ Κρίτων, πλημμελὲς εἴηἀγανακτεῖν τηλικοῦτον ὄντα εἰ δεῖ ἤδητελευτᾶν.

καὶ

γὰρ

ἄν

πλημμελὲς

εἴηἀγανακτεῖν

τηλικοῦτον

ὄντα

εἰ

δεῖ

ἤδητελευτᾶν

 

それは、クリトーン、この年齢で、いざ死ななくてはならないということになって、イライラするのも、間が抜けた話だからね。

 

 

 

[43ξ]

 

 

Κρίτων
καὶ ἄλλοι, ὦ Σώκρατες, τηλικοῦτοι ἐν τοιαύταις συμφοραῖς ἁλίσκονται, ἀλλ᾽ οὐδὲν αὐτοὺς ἐπιλύεται ἡ ἡλικία τὸ μὴ οὐχὶ ἀγανακτεῖν τῇ παρούσῃ τύχῃ.

 

 

 

 

Σωκράτης
ἔστι ταῦτα. ἀλλὰ τί δὴ οὕτω πρῲ ἀφῖξαι;

Κρίτων
ἀγγελίαν, ὦ Σώκρατες, φέρων χαλεπήν, οὐ σοί, ὡς ἐμοὶ φαίνεται, ἀλλ᾽ ἐμοὶ καὶ τοῖς σοῖς ἐπιτηδείοις πᾶσιν καὶ χαλεπὴν καὶ βαρεῖαν, ἣν ἐγώ, ὡς ἐμοὶ δοκῶ, ἐν τοῖς βαρύτατ᾽ ἂν ἐνέγκαιμι.

Σωκράτης
τίνα ταύτην; ἢ τὸ πλοῖον ἀφῖκται ἐκ Δήλου, οὗ δεῖ